Sốc phản vệ là gì? Những nguyên nhân gây ra sốc phản vệ?

Sốc phản vệ là phản ứng tai biến dị ứng nghiêm trọng, có thể gây tử vong. Sốc phản vệ có thể xảy ra sau khi tiếp xúc với chất khiến người bệnh dị ứng khoảng vài giây hoặc vài phút. Sốc phản vệ gặp cả trên trẻ nhỏ và người lớn.

Sốc phản vệ là gì?

Sốc phản vệ là một kiểu phản ứng dị ứng cấp tính nặng và đe dọa trực tiếp tới tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.

Với sự xuất hiện đột ngột của giãn mạch và thành mạch tăng tính chất thẩm thấu, phế quản nhạy cảm quá mức. Sốc phản vệ là một hội chứng lâm sàng dễ dàng nhận biết.

Sốc phản vệ là tình trạng một số chất hóa học được giải phóng bởi hệ miễn dịch trong phản vệ khiến cơ thể bị sốc. Một số trường hợp có thể xác định được nguyên nhân gây ra số phản vệ những một số khác lại rất khó để xác định bởi nguyên nhân gây ra có thể là có sự kết hợp của nhiều nguyên nhân khác nhau. Việc chuẩn đoán càng trở lên khó khăn hơn.

Khoảng 20% những trường hợp bị sốc phản vệ không triệu chứng ở da hay niêm mạc, một số khác xuất hiện triệu chứng ở hệ tuần hoàn như giảm huyết áp.

Sự tương tác giữa kháng nguyên và kháng thể dẫn đến cơ thể xuất hiện một lượng lớn các yếu tố gây giãn mạch, huyết áp giảm khiến cho cơ thể bị sốc phản vệ. Một trong số sốc phản vệ thì sốc phản vệ tiêm chủng kháng sinh Penicillin là loại hay gặp nhất.

Nguyên nhân gây sốc phản vệ là gì?

Để chống lại những chất lạ khi đi vào cơ thể, hệ miễn dịch sẽ sản xuất ra nhiều kháng thể đặc hiệu. Đối với những chất có hại thì đây là phản ứng hữu hiệu. Tuy nhiên một số trường hợp khác, hệ miễn dịch lại phản ứng một cách quá mẫn cảm với những chất vô hại như thức ăn. Khi đó hệ miễn dịch sẽ khởi động chuỗi phản ứng hóa học dẫn đến hiện tượng dị ứng.

Thuốc tiêm, thuốc uống, truyền dịch, thức ăn hoặc nọc côn trùng là những nguyên nhân dễ gây tình trạng sốc phản vệ, một số trường hợp gây sốc phản vệ khác là thiếu máu nhiều, cơ thể giập nát khi chấn thương.

Các loại thuốc như thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau, thuốc kháng viêm, thuốc giãn cơ, thuốc gây tê, gây mê là nguyên nhân phổ biến nhất của sốc phản vệ do thuốc. Nọc ong cũng là loại nọc côn trùng mà con người hay gặp nhất trong tình trạng sốc phản vệ. Thức ăn hằng ngày như trứng, lạc, các loại hải sản là những nguyên nhân thường gặp gây ra sốc phản vệ do thức ăn.

Cơ chế nào gây sốc phản vệ?

Cơ chế sốc phản vệ xảy ra 3 giai đoạn:

- Sốc phản vệ giai đoạn 1

Sốc phản vệ giai đoạn 1 là giai đoạn mẫn cảm, khi dị nguyên đi vào cơ thể, tình trạng sốc phản vệ bắt đầu xảy ra. Dị nguyên đi vào cơ thể qua đường tiêm truyền hoặc có thể do ăn uống, do hít phải hoặc tiếp xúc qua da, tại đây dị nguyên gặp đại thực bào. Đại thực bào lúc này được hoạt hóa, thông tin truyền qua ARN và tiết ra chất Interleukin (IL1). TCD4 được hoạt hóa bởi IL1, với sự tham gia của các phức hợp chuyển lớp 1 và 3, thứ lớp của TCD4 là TH1 và TH2 bị tác động.

- Sốc phản vệ giai đoạn 2

Sốc phản vệ giiai đoạn 2 là giai đoạn hóa sinh bệnh, dị nguyên kết hợp với IgE giải phóng nhiều loại chất trung gian: Serotonin, Histamin...

- Sốc phản vệ giai đoạn 3

Sốc phản vệ giai đoạn 3 là giai đoạn sinh lý bệnh, các hoạt chất trung gian gây tác động khiến cho động mạch bị giãn, huyết áp giảm, phế quản bị co thắt gây nên những cơn đâu ở vùng bụng, động mạch não bị co khiến cảm giác đau đầu, choáng hoặc có thể là hôn mê.

Làm gì khi bị sốc phản vệ?

Khi sốc phản vệ, cần có sự can thiệp và hướng dẫn kịp thời từ bác sĩ. Sốc phản vệ có thể gây tử vong nếu không được xử lý kịp thời. Khi cơ thể có dấu hiệu có sự thay đổi đột ngột khi tiếp xúc với tác nhân lạ cần nghi ngờ xảy ra, cần xử lý càng sớm càng tốt. Trường hợp dị ứng do thức ăn, cần đọc kỹ và chú ý tới những thực phẩm đang dùng có nguy cơ cao gây nên dị ứng cho bản thân.

 

Nguồn: Tin tức 24h online